o “τρελός” είναι παράλογος, ανεύθυνος και δεν έχει ανάγκες;

Οι συγγενείς ενός ατόμου με ψυχική αναπηρία ζήτησαν από το δικαστήριο να ακυρώσει μια δωρεά που είχε κάνει το άτομο αυτό, όταν βρισκόταν στην ζωή.
Οι συγγενείς λοιπόν, προσπάθησαν να αποδείξουν ότι το συγκεκριμένο άτομο “δεν είχε την χρήση του λογικού” λόγω “πνευματικής ασθένειας”.
Πράγματι, ο άνθρωπος αυτός αποδείχθηκε ότι έπασχε από ψύχωση και μάλιστα χρόνια.
Η υπόθεση έφτασε στον Άρειο Πάγο, ο οποίος, κατά την εξέταση της υπόθεσης στηρίχθηκε σε όλες τις πιο σύγχρονες θεωρίες της ψυχιατρικής και της νομοθεσίας και έλαβε υπ΄ όψιν όλη την πορεία της ζωής του ατόμου αυτού, όπου, όπως αποδείχθηκε, είχε κατακτήσει ένα υψηλό βαθμό λειτουργικότητας, ζούσε μια κανονική ζωή σε ένα αστικό περιβάλλον, είχε σταθερό οικογενειακό πλαίσιο, συμμετείχε στις καθημερινές συναλλαγές, δεν εμφάνισε καμία υποτροπή στην ασθένεια του ούτε χρειάστηκε κλειστή νοσηλεία.
Επρόκειτο δηλαδή για μια ιδιαίτερα επιτυχημένη περίπτωση ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης ενός ψυχικά ασθενούς.
Εξάλλου, όπως είπε το Δικαστήριο, η βραδύτητα των αντιδράσεων και της ομιλίας του ατόμου αυτού, λόγω της φαρμακευτικής αγωγής που ελάμβανε, δεν αντέφασκε με την παραδοχή της χρήσης του λογικού, αφού η πρώτη (η βραδύτητα των αντιδράσεων και της ομιλίας) καθόλου δεν αποκλείει την δεύτερη (την χρήση του λογικού) δοθέντος ότι πρόκειται για άσχετα πράγματα (ταχύτητα-αντίληψη).
Έτσι λοιπόν, το ανώτατο Δικαστήριο, με την απόφαση του (531/13) διαφύλαξε το κύρος της δωρεάς του ψυχικά πάσχοντος ατόμου, απορρίπτοντας την ΑΥΤΟΜΑΤΗ σύνδεση της ψυχικής διαταραχής του με την (αν)ικανότητα να ενεργεί νομικές πράξεις που έχουν νομικές συνέπειες (την δικαιοπρακτική (αν)ικανότητα, όπως λέγεται νομικά).
Δηλαδή, ο Αρειος Πάγος απέκλεισε το ενδεχόμενο, ένας ψυχικά ασθενής αυτόματα και με μόνη την ψυχική του ασθένεια να αποκλείεται από την ενέργεια νομικών πράξεων (όπως, εν προκειμένω, να προβαίνει σε δωρεές περιουσιακών του στοιχείων).
Άκυρη είναι μια δικαιοπραξία μόνο όταν η βούληση του προσώπου που δικαιοπρακτεί, αποδεδειγμένα, δεν είναι αληθινή/πραγματική και όχι όταν αυτή αποκλίνει από τις κρατούσες αντιλήψεις, πολλώ δε μάλλον, όταν το πρόσωπο αυτό δεν ζει πλέον για να υπερασπιστεί τις επιλογές του.
Αυτή η οριοθέτηση, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την προστασία των ατόμων με ψυχική αναπηρία, που είναι ευάλωτα.
Οι ψυχικά ασθενείς άνθρωποι δεν πρέπει να αποσύρονται από το κοινωνικό και βιοτικό τους περιβάλλον λόγω της ψυχικής τους ασθένειας και μόνο.

(από το Νομικό Βήμα, τομ.63,τευχ.3 Ε. Φυτράκη )

Σύνταξη-προσαρμογή: Αγγελος Λάμπρου, Partner